Συγγραφέας
Σελιώτη Βασιλική
Τίτλος
Το τραύμα του ’74 στην κυπριακή και ελλαδική λογοτεχνία – έμφυλες προσεγγίσεις
Πανεπιστήμιο
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Παιδαγωγική. Τμήμα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης
Έτος
2019
Σύνδεσμος
http://hdl.handle.net/10442/hedi/46348
Περίληψη (Συγγραφέα)
Η παρούσα διατριβή διερευνά το πώς εγγράφονται στην ελληνική -ελλαδική και ελληνοκυπριακή- λογοτεχνία τα πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα του 1974 στην Κύπρο από διπλό πρίσμα: από την οπτική της θεωρίας του τραύματος όπως αυτή έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών αλλά και από την οπτική της θεωρίας της έμφυλης διάστασης κάθε κοινωνικής εμπειρίας. Αντιμετωπίζει επομένως την αντισυνταγματική πολιτική εκτροπή του Ιουλίου και την τουρκική στρατιωτική εισβολή στο νησί ως ένα ενιαίο και αδιαίρετο συλλογικό τραύμα και τα έργα που το θεματοποιούν ως τη λογοτεχνία του τραύματος αυτού. Η μελέτη της, επομένως, μαζί με τη μελέτη της ιστορίας του είναι αναγκαία προκειμένου να αποκτήσει κανείς μια πλήρη, πιο έγκυρη εικόνα του αφού συντελεί και στην κατασκευή του και στην παγίωσή του μέσα στον χρόνο ως τροφοδότης της μετα-μνήμης, του «Δεν ξεχνώ». Τα ερευνητικά της ερωτήματα απορρέουν τόσο από τους δύο παραπάνω θεωρητικούς άξονες, τραύμα και φύλο, όσο και από ζητούμενα που προκύπτουν από την ιστορικότητα του τραύματος και τη δυναμική ανταπόκριση της λογοτεχνικής παραγωγής σ’ αυτά. Έτσι, η διάρθρωσή της καθορίστηκε αντιστικτικά από το τραυματικό πλήγμα του 1974 αλλά και από την τομή του 2003 οπότε άνοιξαν τα οδοφράγματα, από την ύπαρξη τόσο ποιητικών όσο και πεζογραφικών λογοτεχνημάτων που γράφτηκαν εξαιτίας του και γι’ αυτό, από την ενασχόληση τόσο ελλαδιτών όσο και ελληνοκύπριων δημιουργών. Μελετήθηκε ένα παραδειγματικό σώμα ποιητικών και πεζογραφικών έργων -μυθοπλαστικών αλλά και εκλογοτεχνισμένων μαρτυριών- από το οποίο προέκυψε η σκιαγράφηση ενός πολλαπλά τραυματισμένου κυπριακού τοπίου, ανθρώπινου και γεωγραφικού. Καταγράφηκαν έτσι η αποτύπωση πολλών θυματικών ταυτοτήτων οι οποίες συχνά επικαλύπτονται με ταυτότητες των επίσης πολλών θυτών, η ασύμμετρη πρόσληψη του κοινού κατά άλλα συλλογικού τραύματος από την ελλαδική και ελληνοκυπριακή πλευρά η οποία αποτυπώθηκε εξίσου ασύμμετρα και στο εύρος κάθε λογοτεχνικής παραγωγής, η ρήξη με το παρελθόν και ο αναπροσδιορισμός της ταυτότητας της θυματοποιημένης κοινότητας, η συνεισφορά της ιστορικής πραγματικότητας στη μυθοπλασία, η λειτουργία της μνήμης, του χρόνου και του χώρου και άλλες πτυχές που απορρέουν σχετικά. Ταυτόχρονα, αναδείχτηκε και η βίωση του τραύματος αυτού με έμφυλους όρους καθώς και η αντίστοιχη ανακατασκευή/εγχάραξή του στη λογοτεχνία αλλά και η αμετακίνητη, παρά το ισχυρό τραυματικό πλήγμα, έμφυλη τάξη της ελληνοκυπριακής κοινωνίας.
Λέξεις-Κλειδιά (Συγγραφέα)
Λογοτεχνία, Τραύμα, Φύλο
Επιβλέπουσες/οντες
Κογκίδου Δήμητρα,
Μητακίδου Χριστοδούλα,
Αποστολίδου Βενετία
Ετικέτες
τραύμα, τέχνη
Επιστημονικό Πεδίο
Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες
Παρατηρήσεις
Βιβλιογραφική Αναφορά
Σελιώτη, Β. (2019). Το τραύμα του ’74 στην κυπριακή και ελλαδική λογοτεχνία – έμφυλες προσεγγίσεις. (Διδακτορική διατριβή). Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).