Συγγραφέας
Κουλιάκη Χρυσή
Τίτλος
Πορνεία, παραβατικότητα και μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου στο όνομα της ηθικής και της δημόσιας υγείας στην περιοχή της Ροδόπης 1936-1944
Πανεπιστήμιο
Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών. Τμήμα Ιστορίας
Έτος
2023
Σύνδεσμος
http://hdl.handle.net/10442/hedi/55276
Περίληψη (Συγγραφέα)
Το ζήτημα της πορνείας, της απελευθερωμένης σεξουαλικότητας, που σχετιζόταν και με τη χαοτική ζωή των αστικών κέντρων, αποτέλεσαν εμπειρίες του Μεσοπολέμου για το κράτος, που απεδείχθησαν απειλητικές για την αύξηση εργατικού και πειθαρχημένου πληθυσμού. Η πορνεία, η πόρνη, η σεξουαλικότητα εκτός ότι δε σχετιζόταν με τον θεσμό της οικογένειας, θεωρήθηκε απειλή ηθικών, δεοντολογικών προτύπων, που έθεταν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη της ελληνικής και της βουλγαρικής κοινωνίας, όπως έδειξε η μελέτη της περίπτωσης της Ροδόπης 1936-1944. Τα νέα αδύναμα εθνικά κράτη της Ελλάδας και Βουλγαρίας που ξεπηδούσαν μέσα από τις αυτοκρατορίες στήριξαν την επιβίωσή τους στο εθνικό συναίσθημα ή μάλλον στον εθνικισμό, στην προσπάθεια ή μάλλον προσπάθειες σφυρηλάτησης δυνατής σχέσης κράτους και λαού. Ο ηγεμονικός λόγος ενδιαφέρθηκε για την επικράτησή του ως του ισχυρότερου έναντι του ανίσχυρου και αδύναμου, του εκθηλυμένου. Έτσι οι ηγέτες υπόσχονταν την εξασφάλιση της ευνομίας, τη διασφάλιση λειτουργίας νόμου και ηθικών κανόνων, ενώ κύριος σκοπός τους ήταν ο έλεγχος και η αντιμετώπιση κάθε πιθανής αντίστασης, ειδικά σε μια περιοχή που παρέμενε «ευαίσθητη» από την έναρξη της νεωτερικότητας των Βαλκανίων. Η γυναικεία πορνεία στην εξεταζόμενη περιοχή και περίοδο εργαλειοποιήθηκε για την εθνική συγκρότηση και οικοδόμηση του εθνικού αστικού κράτους με τη συμπερίληψη σε αυτό ενός χώρου που έκρυβε τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του ηγεμονικού λόγου, του Μεταξά και του Μπορίς ΙΙΙ, ενώ σχετίστηκε με εθνικά οράματα, όπως αυτό της Μεγάλης Ιδέας της Βουλγαρίας. Η πορνεία και γυναικεία παραβατικότητα στη Ροδόπη του 1936-1940 και 1941-1944 σχετίστηκε και με το επιθυμητό πρότυπο της γυναίκας που ήθελαν οι φορείς του πατριαρχικού λόγου εξουσίας να διαμορφώσουν στη συγκεκριμένη εποχή και στη συγκεκριμένη περιοχή. Αποδεκτό και νόμιμο θεωρήθηκε μόνο ό,τι θα στόχευε στην αναπαραγωγή και εξυπηρετούσε επιδιωκόμενους στόχους κρατικής πολιτικής. Εκτός από τις πόρνες ο περιορισμός τέθηκε και στο ελευθεριάζον πνεύμα, που έχει τη δυνατότητα να οραματίζεται, να χειραφετείται, να βιώνει τη σεξουαλική απόλαυση χωρίς οικογενειακές δεσμεύσεις, περιορισμούς τεκνοποίησης και το αίσθημα του σεξουαλικού ρομαντισμού, που καθίσταται επικίνδυνο για την κατάρρευση των κάθε είδους περιορισμών και την υπερφαλάγγιση των “περιφράξεων” με κίνδυνο την αμφισβήτηση, την ανυπακοή, την απειθαρχία. Συνεπώς, η πόρνη, η σεξουαλική ελευθερία, το ελευθεριάζον πνεύμα συνδέθηκαν με την παράβαση, θεωρήθηκαν επικίνδυνα κι απειλές για την οικοδόμηση του αστικού κράτους, ενώ η ασθένεια που σχετίζεται με τη σεξουαλικότητα, η σύφιλη, αντιμετωπίστηκε και διώχθηκε ως η ασθένεια που θα κατάτρωγε τα θεμέλια για τη δημιουργία υγιούς έθνους.
Λέξεις-Κλειδιά (Συγγραφέα)
Αφροδίσια νοσήματα, Γυναικεία παραβατικότητα, Γυναικείο σώμα, Γυναίκες ελευθερίων ηθών/ ελευθεριάζουσες γυναίκες, Δημόσια υγεία, Εκθηλυμένη ζωή, Εκσυγχρονισμός, Επιτήρηση, Ηγεμονικός λόγος, Ηθικισμός, Κοινωνικός έλεγχος, Οίκοι ανοχής, Παραβατικότητα, Πατερναλιστική πολιτική, Πατριαρχικός λόγος, Πολιτική κατασκευή, Πορνεία, Πόρνη, Σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες, Σύφιλη, Ροδόπη, Κομοτηνή, Βουλγαρική διοίκηση, Μεταξάς Ιωάννης (1871-1941), Κατοχή, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Επιβλέπουσες/οντες
Ετικέτες
Πορνεία, κοινωνική καταπίεση-περιορισμοί, ρατσισμός-εθνικισμός
Επιστημονικό Πεδίο
Ιστορία
Παρατηρήσεις
Βιβλιογραφική Αναφορά
Κουλιάκη, Χ. (2023). Πορνεία, παραβατικότητα και μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου στο όνομα της ηθικής και της δημόσιας υγείας στην περιοχή της Ροδόπης 1936-1944. (Διδακτορική διατριβή). Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα.